Verzet en verraad

Jacobus Philippa





Oorlogsmisdadiger Jacobus Petrus Philippa zit 29 jaar ondergedoken. Maar als zijn moeder overlijdt en zijn vader op het punt naar een tehuis te gaan belt hij zelf de politie. Er zou niemand meer zijn om voor hem te zorgen. In april 1974 houden rechercheurs in een woning aan de Pauwenlaan in Den Haag de dan 56-jarige Philippa aan. De man woont al die jaren in bij zijn vader. Hij is sinds de bevrijding vrijwel de deur niet uit geweest", aldus de Officier van justitie. Zijn reis naar het politiebureau gaat door een voor hem totaal veranderd Den Haag.

De geboren Rotterdammer wordt op 5 januari 1950 door de bijzondere strafkamer van de Arrondissementsrechtbank in Assen bij verstek in 47 woorden ter dood veroordeeld. Volgens de dagvaarding is hij als Nederlands vrijwilliger in Duitse krijgsdienst getreden, terwijl hij wist dat beide landen met elkaar in oorlog waren en bovendien heeft hij opzettelijk meermalen als landwacht in de provincie Drenthe de Duitsers geholpen. Hij wordt door de officier van justitie gezien als de animator van de beruchte Bloedgroep Norg. In Groningen kennen ze hem als 'meneer Kievit', die soms opduikt in Rode kruis-kleding.



Philippa volgt een militaire opleiding in Breda en wordt luitenant. Hij treedt op 1 augustus 1942 in dienst van de Waffen-SS en op 1 december 1943 wordt hij 'Unterscharfuhrer' en is actief aan het oostfront. Een jaar later treedt hij toe tot de beroepslandwacht in de provincie Drenthe. (Philippa als kind op schaatsen)

In de jaren '44 en '45 tot de bevrijding is hij opperstormleider van de Drentse landwacht en hij brengt het uiteindelijk tot waarnemend districtscommandeur van dit onderdeel. Philippa heeft de leiding bij tal van acties en razzia's met de bloedgroep Norg in vooral Noord-Drenthe, maar hij organiseert ook tal van huiszoekingen en spoort onderduikers op. Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor de dood van tientallen Nederlanders. Hij zit uiteindelijk vier jaar in de gevangenis en krijgt in 1978 gratie. Op 11 december is hij weer vrij.