Aanval op Emden 11 december 1943: crashes Peest en Orvelte
Op zaterdag 11 december 1943 voert de Amerikaanse luchtmacht met meer dan 500 B-17 en B-24 bommenwerpers van de Eighth Air Force een aanval uit op de Duitse stad Emden in het noorden van Duitsland. De Amerikanen leggen dat vast in de film ‘Ramrod to Emden.’ De Duitsers verliezen die dag tijdens zware vuurgevechten boven Nederland negen vliegtuigen, onder andere bij Groningen en Nietap. De Duitsers halen op hun beurt die dag boven ons land tien Amerikaanse B-17 Flying Fortress bommenwerpers neer.
Onder die tien bommenwerpers ook die van luitenant Berwaldt bij Orvelte. Dit toestel met de naam ’Lucky Lady’ wordt rond 12.35 neergehaald door de Focke-Wulf Fw 190 van staffelkapitän Hans Ehlers. Het is één van zijn 55 overwinningen tot zijn dood in december 1944. De inzittenden verlaten met parachutes dit toestel. Tien komen daarna in gevangenschap terecht. De elfde, co-piloot luitenant John Robertson uit Alaska, overlijdt als Duitsers vanaf de Drentse grond met handvuurwapens op hem schieten. Hij is begraven in Margraten.
De bommenwerpers worden geëscorteerd door 31 P-38 Lightnings, 313 P-47 Thunderbolts en 44 P-51 Mustangs (hun eerste echte missie). P-47-piloot Stanley B.Morrill meldt dat hij rond 12.30 uur boven Eelde een Me 109 heeft neergehaald. Daarvan is de piloot volgens collega Lamb er uit zijn gesprongen. Vermoedelijk is dit de ME-109 van de gewond geraakte Hans Markgraf, die 16 kilometer vanaf Eelde bij Niebert crashed en in de buurt van Marum met zijn parachute landt. Zijn vliegtuig slaat een gat in de grond dat groot genoeg is om een klein huis in te verbergen. (Markgraf is vervolgens vermist sinds een missie bij Kiev in juni 1944.)
Wrak in Peest
Wie boven Eelde het vliegtuig neerschiet, dat crashed bij Peest, is onbekend. Het is de Messerschmitt Bf109G-5Y (26116) van Jagdgeschwader 6 gruppe 3. Deze ‘Gelbe 2’ wordt gevlogen door de Berlijnse gefreiter Friedrich König. Een deel van jagdgeschwader 3 ‘Udet’ opereert op dat moment vanaf Schiphol en verhuist 14 december naar Volkel. De piloot wordt verpletterd door zijn eigen motorblok. De Duitsers geven al snel de berging van toestel en piloot in de zompige bodem op en beperken zich tot het afzagen van de staart. (Er zouden in de zomer van 1943 door de natte bodem ook enkele Me 110’s bij een noodlanding flink zijn beschadigd. Opstijgen in Peest is helemaal onmogelijk.)
Het wrak wordt herontdekt als een hobbyist in 1998 met een metaaldetector ook twee Duitse antitankmijnen vindt. Friedrich König staat tot dan geregistreerd als vermist. Maar zijn stoffelijke resten worden op twee meter diepte gevonden en herbegraven op de Duitse begraafplaats in Ysselsteyn. Door de identificatie van König staat ook vast dat een neergehaalde Me-109-piloot bij het Friese Nijtap de Rus Konstantin Benzien moet zijn. Een poging om onder andere via de media in Berlijn nog levende familieleden van König te vinden mislukt.
MEMPHIS BELLE B17 Flying Fortress and her crew World War Two Documentary
