Bevrijding

Drenthe 70 jaar vrij in 2015




Feest in Hoogeveen

Bevrijdingskaravaan trekt Drenthe binnen

De bevrijdingsweek begint in Drenthe met herdenkingen bij een monument in Norg en bij de Oosterhesselerbrug. Maar de week komt pas echt op gang als op vrijdag 10 april de bevrijdingskaravaan 'The Final Push' vanuit Overijssel de provincie Drenthe inrijdt. Later die dag zijn er herdenkingen met Franse veteranen bij monumenten in Spier en Assen.


Op vrijdag 10 april zijn er herdenkingen met Franse parachutisten bij monumenten in Spier en Assen. Bij het voormalig Kamp Westerbork leggen kinderen van alle basisscholen in Midden-Drenthe bloemen bij het monument (foto's RTV Drenthe/Dagblad van het Noorden).


Bijzonder welkom in Westerbork....

'Final Push' karavaan trekt door Drenthe



Met bijna 120 historische legervoertuigen trekt de bevrijdingstour 'The Final Push' vrijdag 10 april Drenthe voor drie dagen binnen. De tocht begint die dag in Balkbrug en eindigt via Zuidwolde, Hoogeveen en Spier in Westerbork, waar een bivak wordt ingericht (foto Westerbork).

Langs de route staan honderden mensen om de chauffeurs en hun meerijders van Keep them Rolling te verwelkomen. Schoolklassen verruilen hun lokaal op vrijdagmorgen voor een plaatsje langs de route en geven met hun rood-wit-blauwe vlaggetjes extra sfeer aan het passeren van de karavaan van uitstekend onderhouden voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Het wordt voor Drenthe daardoor net als in 2010 een uniek bevrijdingsevenement.

Beelden Dagblad van het Noorden

Sfeerbeelden Sjoerd Looijenga vrijdag 11 april

Westerbork pakt uit bij bevrijding

Op verschillende plaatsen wordt een dag later de bevrijding van Drenthe gevierd. Centraal staan de activiteiten in het volgestroomde Westerbork, met veel inwoners in kleding en bijbehorende haardracht van 1945. Daar wordt de bestorming van het Duitse hoofdkwartier onder enorme belangstelling nagespeeld bij 't Aole Gemientehoes. En er is daarvoor een herdenking met vier Franse veteranen bij het monument bij de kerk.

Zaterdag zorgen de oude militaire voertuigen voor een indrukwekkende entourage in het actieve dorp. Het Drents Symfonie Orkest speelt die dag op het terrein van voormalig Kamp Westerbork een historisch concert na dat in augustus 1943 werd uitgevoerd door het kamporkest. Dat bestond indertijd uit veel bekende Joodse musici die voor de oorlog waren verbonden aan bekende Nederlandse symfonieorkesten als het Concertgebouworkest. Het programma van die uitvoering is teruggevonden

In Borger is onder meer een hardloopwedstrijd. Ook is er muziek en staan historische tanks. In de Bonte Wever in Assen wordt tegelijkertijd de zevende veteranendag gehouden. Deze is met zo'n 500 deelnemers iets rustiger dan andere jaren. Volgens organisator Henk van de Boer komt dit door de vele andere evenementen die dag in Drenthe. Er worden bloemen gelegd bij het Drentse veteranenmonument bij het provinciehuis in Assen.

Amateurbeelden intocht Westerbork 2015

Nieuw monument in Zwiggelte

Zondag wordt bij de festiviteiten rond 'The Final Push' door twee broers een monument voor de Canadees John Kibzey uit Bienfait onthuld, die op 21-jarige leeftijd sneuvelt bij de strijd om de Zwiggelterbrug.

Karavaan 'Final Push' verlaat Drenthe weer

De karavaan historische legervoertuigen verlaat zondag 12 april na drie dagen aanwezigheid in Drenthe de provincie op weg naar de stad Groningen. Onderweg worden door de ongeveer 120 historische legervoertuigen en twintig motoren plaatsen als Assen en Vries aangedaan, waar mensen ook weer massaal uitlopen. De meeste leden van het gezelschap 'Keep Them Rolling' zijn sinds eind maart onderweg geweest van Groesbeek naar Groningen en zaten er dan ook wel wat doorheen.

Sfeerbeelden zaterdag 11 april en zondag 12 april Sjoerd Looijenga

Herdenking bevrijding Kamp Westerbork

Zondag 12 april wordt op het voormalige terrein van Kamp Westerbork een druk bezochte herdenking van de bevrijding van het kamp gehouden. naar schatting 2000 mensen zijn daarbij aanwezig, waaronder voorzitter Anouchka van Miltenburg van de Tweede Kamer en rabbijn Ies Vorst met kleinzoon. Vorst (foto) was als kind in het kamp en houdt een bewogen verhaal.


'Geluidsmonument' op kampterrein

Directeur Dirk Mulder van het herinneringscentrum presenteert in het indrukwekkende decor van twee oude spoorwegwagons een 'geluidsmonument'. Vanaf deze herdenkingsdag zijn op het terrein de namen te horen van mensen die vanuit het kamp zijn weggevoerd.

Uit luidsprekers in twee speciaal gerestaureerde wagons klinken de namen voortaan dagelijks. De wagons staan als 'geheugensteun' op een nieuw aangelegd stuk spoor bij de zogeheten Rampe, de plek op het kampterrein waar tussen 15 juli 1942 en 13 september 1944 de treinen vertrokken. De namen zijn ingesproken door presentatoren, nieuwslezers, verslaggevers en andere medewerkers

Recorddrukte 'Kamp Westerbork' op 4 mei

Een record aantal mensen bezoekt op 4 mei 2015 overdag het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Maar liefst 2300 personen kopen een kaartje. Daaruit blijkt dat de behoefte om de oorlogsslachtoffers te herdenken, zeventig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, nog altijd toeneemt.

En vele duizenden mensen zijn 's 'avonds bij de jaarlijkse herdenking bij het Nationaal Monument Westerbork, waaronder bevrijder Charles E. Goodman (foto). Ze luisteren naar de overdenking van kampoverlevende Jules Schelvis.'Mijn wens is dat u de essentie van mijn verhaal doorvertelt aan het nageslacht, zodat ook u een steentje bijdraagt aan de nagedachtenis van de vermoorde Joden uit Nederland.' En er is aandacht voor het verhaal over drie generaties van Ro Horneman (92) met haar dochter en kleinzoon. In de zomer van 1942 duikt ze onder. Nog geen twee jaar later wordt ze verraden en komt ze in Kamp Westerbork terecht. Vanuit daar wordt Horneman naar Bergen Belsen op transport gesteld. 'De oorlog heeft mij de mooiste jaren van mijn leven afgenomen en mij voor altijd getekend. Ik ben dankbaar dat ik kinderen, kleinkinderen en zelfs achterkleinkinderen heb. En dat ik hier nu sta met twee van hen.'

De van origine Drentse zangeres en actrice Ellen ten Damme brengt twee nummers ten gehore, waaronder 'Ik lach maar jij bent er niet'. Jongeren spelen ook een belangrijke rol in het programma. Een van de winnaars van de jaarlijkse gedichtenwedstrijd van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, Joy Schroevers, draagt haar gedicht voor. Ook ruim 50 studenten van Pabo-instellingen uit heel Nederlandzijn aanwezig, nadat ze op 4 mei terugkeren van een door het Herinneringscentrum Kamp Westerbork georganiseerde reis naar het voormalige vrouwenkamp Ravensbrück. Scholieren van het dr. Nassau College Quintus uit Assen lezen namen voor van uit Kamp Westerbork gedeporteerde kinderen.Trompettist Egbert Stroeve blaast voor de 15e en tevens laatste keer het Signaal Taptoe.

Noodweer treft bevrijdingsfestival Assen

Het bevrijdingsfestival bij de Baggelhuizerplas in Assen op 5 mei begint pas tegen 16.00 uur vanwege noodweer. Iedereen die werkzaam is op het festivalterrein, met uitzondering van wat mensen van de beveiliging, moet het terrein verlaten omdat het vanwege bliksem en stortregen te gevaarlijk wordt.

Voor het hoofdpodium en op andere delen op het terrein ontstaat een enorme water- en moddermassa. Via een sleuf wordt 24.000 liter water afgevoerd. De organisatie pleit voor drainage van het terrein van drie hectare en noemt dat een lang gekoesterde wens. De optredens van o.a. Tommy Ebben, Ali B en Mainstreet vervallen helemaal. Als Martin Buitenhuis met Van Dik Hout het podium betreedt breekt de zon door tot blijdschap van de toch nog 28.000 bezoekers.



Voor het hoofdpodium en op andere delen op het terrein ontstaat een enorme water- en moddermassa. Via een sleuf wordt 24.000 liter water afgevoerd. De organisatie pleit voor drainage van het terrein van drie hectare en noemt dat een lang gekoesterde wens. De optredens van o.a. Tommy Ebben, Ali B en Mainstreet vervallen helemaal. Als Martin Buitenhuis met Van Dik Hout het podium betreedt breekt de zon door tot blijdschap van de toch nog 28.000 bezoekers

Ook elders in Drenthe wordt op 5 mei 2015 de vrijheid gevierd. In Wageningen, waar de Duitse troepen zeventig jaar geleden de voorwaarden van de capitulatie op 4 mei 1945 bespraken, spreekt minister Dijsselbloem in zijn herdenkingsrede namens de regering. 'Verworven vrijheid laten we ons niet weer ontnemen', zegt de minister van Financiën. 'We hebben in Nederland en in de westerse wereld een cultuur van vrijheid ontwikkeld waar we trots op moeten zijn. En die de moeite van het verdedigen waard is. Dat wisten onze bevrijders uit Canada, het Verenigd Koninkrijk en alle andere geallieerde landen. Wij blijven hen dank verschuldigd. Op de schouders van deze reuzen hebben wij onze samenlevingen verder gevormd.'

Krans in Dwingeloo korte tijd vermist

Op 5 mei wordt 's morgens in Dwingeloo ontdekt dat de krans, die een dag eerder tijdens Dodenherdenking bij het monument op de Brink werd gelegd, verdwenen is. 'Heel graag willen wij weten wie het in zijn hoofd heeft gehaald om compleet respectloos de krans bij het monument mee te nemen,' schrijft de Stichting Dorpsactiviteiten Dwingeloo op Facebook. Later op de dag wordt de krans onbeschadigd teruggevonden in een slootje. Het oorlogsmonument in Dwingeloo eert zeven gesneuvelde Dwingelders en vier Joodse families uit het dorp.

Monument Appelscha

Bij Stokersverlaat, de tweemaal door Franse para's veroverde brug in Appelscha, wordt zondag 12 april een monument onthuld. Het is een initiatief van het Appelschaster herdenkingscommissie. In het monument is de plaquette ingemetseld die de Franse bevrijders tien jaar geleden de Appelschasters aanboden. De Franse veteraan Maurice le Noury is bij de onthulling aanwezig (foto Nieuwe Ooststellingwerver).

Ook Groningen viert 70-jarig bevrijdingsfeest



Gevechten op de Paterswoldseweg

Op de Paterswoldseweg in Groningen wordt op 10 april 's avonds de bevrijding van Goningen nagespeeld. Vele honderden vrijwilligers doen de zware gevechten na, die in april 1945 aan de rand van het Stadspark plaatsvinden. Net als in april 1945 winnen de Canadezen, maar ze lijden wel zware verliezen. Een van de gesneuvelden van toen wordt herdacht. De Canadees Fred Butterworth sterf, als zijn tank wordt geraakt door een Duitse 'pantzerfaust'.

Op die plek worden kransen gelegd, onder andere namens de gemeente Groningen en door Stanley Butterworth, de broer van de gesneuvelde soldaat, Duizenden mensen zijn op de been om getuige te zijn van het spektakel. Twee dagen later spelen dezelfde vrijwilligers, de zogenaamde re-enactors, de gevechten op de Grote Markt ook na.




De 'slag' om de grote Markt in Groningen.

'Veldslag' op Grote Markt Groningen

Op de Grote Markt in Groningen worden zondagmiddag gevechtshandelingen nagespeeld. Dat trekt zoveel bekijks, dat de gemeente mensen afraadt nog naar de grote Markt te gaan. Het plein staat volgens de gemeente Groningen helemaal vol.



Het Groninger Stadspark is in het weekend een kampement.

Overzicht van drie dagen bevrijding herdenken en vieren in Drenthe in 2015

Vliegshow Oostwold in teken 70 jaar vrijheid

De tweejaarlijkse vliegshow bij Tom van der Meulen in het Groningse Oostwold staat ook in het teken van de 70-jarige bevrijding. De Oostwold Airshow 2015 trekt in het Pinksterweekend ruim twintigduizend betalende bezoekers. Dit is een record in de geschiedenis van het evenement, dat voor het eerst in 1999 wordt gehouden.

Er zijn twee dagen lang tal van 'flying legends' uit de oorlog te zien: spifires, P51 Mustangs (met prachtige namen als 'Miss Velma', 'Damn Yankee' en 'Ferocious Frankie'), een Corsair en als verrassing ineens ook een Hawker Hurricane. Twee dagen met - zoals burgemeester Pieter Smit van de gemeente Oldambt het stelt - 'romantiek, nostalgie en sensatie ineen'.